Tên lửa liên lục địa (ICBM - Intercontinental Ballistic Missile) là loại tên lửa đạn đạo có tầm bắn xa, từ 5.500 km trở lên, được chế tạo để mang nhiều đầu đạn hạt nhân một lúc. Tên lửa liên lục địa có khả năng bay qua đại dương hoặc lục địa, và có thể tấn công mục tiêu ở bất kỳ đâu trên thế giới. Cùng khám phá về loại vũ khí cực mạnh này qua bài viết dưới đây.
Định nghĩa và đặc điểm
Theo định nghĩa của Hiệp ước Không vũ trụ năm 1967, tên lửa liên lục địa là tên lửa đạn đạo có tầm bắn tối thiểu 5.500 km. Tên lửa liên lục địa thường được phóng từ mặt đất, nhưng cũng có thể được phóng từ tàu ngầm hoặc tàu sân bay.
![]() |
Tên lửa liên lục địa |
Đây là một trong những loại vũ khí hủy diệt hàng loạt (WMD - Weapons of Mass Destruction) nguy hiểm nhất trên thế giới, có khả năng gây ra thiệt hại to lớn về người, của cải, có thể gây ra một cuộc chiến tranh hạt nhân toàn cầu.
Các đặc điểm của tên lửa liên lục địa bao gồm:
Tầm bắn xa
Tên lửa liên lục địa có tầm bắn tối thiểu 5.500 km, cho phép chúng tấn công mục tiêu ở bất kỳ đâu trên thế giới. Điều này làm cho chúng trở thành một trong những loại vũ khí chiến lược quan trọng nhất trong các cuộc chiến tranh hiện đại.
Khả năng mang đầu đạn hạt nhân
Tên lửa liên lục địa thường được trang bị một hoặc nhiều đầu đạn hạt nhân, có sức công phá cực lớn. Một tên lửa liên lục địa có thể mang theo hàng chục đầu đạn hạt nhân, và khi được phóng đi, chúng có thể tách ra và tấn công nhiều mục tiêu khác nhau trong một lúc. Điều này làm cho tên lửa liên lục địa trở thành một trong những loại vũ khí hủy diệt hàng loạt nguy hiểm nhất trên thế giới.
Khả năng bay cao
Tên lửa liên lục địa bay ở độ cao rất cao, khó bị phát hiện và đánh chặn. Chúng có thể bay qua các hệ thống phòng không của kẻ thù một cách dễ dàng, và chỉ trong vòng vài phút, có thể tấn công mục tiêu ở bất kỳ đâu trên thế giới.
Lịch sử phát triển của tên lửa liên lục địa
Chương trình phát triển tên lửa liên lục địa bắt đầu từ những năm 1940, khi các nước phát xít Đức và Nhật Bản đang nghiên cứu phát triển loại vũ khí này. Tuy nhiên, sau Thế chiến II, Mỹ và Liên Xô (nay là Nga) đã trở thành hai quốc gia dẫn đầu trong việc phát triển và sử dụng tên lửa liên lục địa.
Các loại tên lửa liên lục địa hiện nay
Hiện nay, có ba quốc gia sở hữu tên lửa liên lục địa là Mỹ, Nga và Triều Tiên. Dưới đây là bảng so sánh các loại tên lửa liên lục địa của ba quốc gia này:
Quốc gia | Tên lửa liên lục địa | Tầm bắn (km) | Số đầu đạn hạt nhân | Năm đưa vào sử dụng |
---|---|---|---|---|
Mỹ | Minuteman III | 13.000 | 3-4 | 1970 |
Nga | RS-24 Yars | 11.000 | 4-6 | 2010 |
Triều Tiên | Hwasong-15 | 13.000 | Chưa biết | 2017 |
Tên lửa liên lục địa đầu tiên trên thế giới
Tên lửa liên lục địa đầu tiên trên thế giới là R-7 Semyorka, được phát triển bởi Liên Xô và được sử dụng từ năm 1957. Đây cũng là tên lửa đưa vệ tinh Sputnik vào quỹ đạo, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đua vũ trụ giữa Mỹ và Liên Xô.
Tên lửa liên lục địa của Mỹ
Mỹ đã phát triển nhiều loại tên lửa liên lục địa khác nhau trong suốt lịch sử của mình. Từ những ngày đầu tiên của Chiến tranh Lạnh, Mỹ đã bắt đầu nghiên cứu và phát triển các loại tên lửa liên lục địa để đối phó với sự đe dọa từ Liên Xô. Trong những năm 1960, Mỹ đã ra mắt tên lửa Minuteman I, được trang bị đầu đạn hạt nhân và có tầm bắn khoảng 11.000 km. Đây là loại tên lửa đầu tiên của Mỹ có khả năng tấn công từ xa và được đặt trên các căn cứ tên lửa ở các vùng hoang dã của nước này.
Sau đó, Mỹ tiếp tục phát triển các phiên bản nâng cấp của Minuteman I như Minuteman II và Minuteman III. Tên lửa Minuteman III là loại tên lửa liên lục địa hiện đại nhất của Mỹ, có tầm bắn lên đến 13.000 km và được trang bị 3-4 đầu đạn hạt nhân. Điều đặc biệt là tên lửa này có thể được điều khiển từ xa và có khả năng tự động chỉnh sửa đường bay để đảm bảo độ chính xác cao nhất khi tấn công mục tiêu. Ngoài ra, Mỹ cũng có các loại tên lửa khác như Trident II và Peacekeeper.
Tên lửa liên lục địa của Nga
Nga đã rất tích cực trong việc phát triển và nâng cấp hệ thống tên lửa liên lục địa của mình trong suốt nhiều năm qua. Từ R-7 Semyorka có tầm bắn ở khoảng cách 8.000 km cho đến RS-24 Yars hiện nay có tầm bắn lên đến 11.000 km. Điều này chứng tỏ sự tiến bộ và sức mạnh vượt trội của công nghệ tên lửa của Nga.
RS-24 Yars là một trong những loại tên lửa liên lục địa tiên tiến nhất của Nga vào thời điểm hiện tại. Được trang bị 4-6 đầu đạn hạt nhân, tên lửa này có khả năng tấn công cùng lúc nhiều mục tiêu trên các lục địa khác nhau và dội bom với độ chính xác rất cao. Điều này cho thấy hệ thống tên lửa liên lục địa của Nga là không thể xem thường.
Ngoài tên lửa RS-24 Yars, Nga còn sở hữu nhiều loại tên lửa khác như Topol-M và Bulava. Cả hai loại tên lửa này cũng được coi là vũ khí chiến lược quan trọng và có vai trò to lớn trong việc bảo vệ lãnh thổ và an ninh quốc gia của Nga. Topol-M có tầm bắn lên tới 10.000 km và được trang bị 6 đầu đạn hạt nhân, còn Bulava có tầm bắn lên đến 8.000 km và được trang bị 10 đầu đạn hạt nhân.
Tên lửa liên lục địa của Triều Tiên
Triều Tiên là quốc gia mới nhất sở hữu tên lửa liên lục địa, khi phóng thành công tên lửa Hwasong-15 vào năm 2017. Đây là thành tựu quan trọng nhất của Triều Tiên trong lĩnh vực tên lửa và là một trong những loại tên lửa có sức mạnh và tầm xa hàng đầu trên thế giới.
Vào ngày 28 tháng 11 năm 2017, Triều Tiên đã phóng thành công tên lửa Hwasong-15 từ khu vực gần thủ đô Bình Nhưỡng. Theo thông tin ban đầu, tên lửa này có tầm bắn xấp xỉ 13.000km, cho phép nó có thể tiếp cận mục tiêu trong toàn bộ lãnh thổ Mỹ, bao gồm cả Alaska và Hawaii. Điều này khiến nhiều nước trên thế giới lo ngại về sức mạnh của loại vũ khí này và xem đây là một mối đe dọa đối với hòa bình và an ninh khu vực.
Tên lửa Hwasong-15 có chiều dài khoảng 22m và có thể chở theo số lượng lớn đầu đạn hạt nhân. Tuy nhiên, chưa có thông tin chính thức về số lượng và sức mạnh của các đầu đạn này.
Vai trò và ảnh hưởng của tên lửa liên lục địa trong chiến tranh
Tên lửa liên lục địa có vai trò quan trọng trong chiến tranh hiện đại, đặc biệt là trong cuộc chiến tranh lạnh giữa Mỹ và Liên Xô. Chúng được xem là một phần quan trọng của chiến lược phòng thủ và tấn công của các quốc gia, và có thể gây ra những thiệt hại to lớn trong trường hợp xảy ra xung đột.
Ngoài vai trò quân sự, tên lửa liên lục địa còn có ảnh hưởng lớn đến chính trị và kinh tế của các quốc gia sở hữu. Việc sở hữu tên lửa liên lục địa cho thấy sức mạnh quân sự và địa vị quốc tế của một quốc gia, và có thể ảnh hưởng đến các quan hệ ngoại giao và thương mại giữa các quốc gia.
Những thách thức
Mặc dù có vai trò quan trọng trong chiến tranh, tên lửa liên lục địa cũng mang đến nhiều thách thức và nguy cơ đối với thế giới. Một trong những nguy cơ lớn nhất là nguy cơ hạt nhân hóa toàn cầu, khi các quốc gia sở hữu tên lửa liên lục địa có thể sử dụng chúng để tấn công nhau bằng vũ khí hạt nhân. Điều này có thể gây ra một cuộc chiến tranh hạt nhân toàn cầu, với những thiệt hại không thể lường trước được.
Ngoài ra, việc phát triển và sở hữu tên lửa liên lục địa cũng đòi hỏi một số nguồn lực rất lớn của các quốc gia, gây ảnh hưởng đến kinh tế và sự phát triển của đất nước. Ngoài ra, việc kiểm soát và giám sát các hoạt động liên quan đến tên lửa liên lục địa cũng là một thách thức lớn đối với cộng đồng quốc tế.
Kết luận
Trong bối cảnh thế giới đang ngày càng căng thẳng và đầy biến động, vai trò của tên lửa liên lục địa đã góp phần nâng cao vị thế các quốc gia sở hữu chúng. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về loại vũ khí đặc biệt này và hẹn gặp bạn ở bài viết tiếp theo.