Chuyện cây gạo Truyền Kì Mạn Lục - Tóm tắt và kể lại chuyện

Nguyễn Minh Khánh
tháng 1 15, 2024
Last Updated

Chuyện Cây gạo nằm trong tác phẩm Truyền Kì Mạn Lục của tác giả Nguyễn Dữ sống vào thế kỷ thứ 16, Đây là một câu chuyện linh dị, tình người duyên ma cực kì hấp dẫn. Hãy theo dõi tóm tắt và kể lại câu chuyện này dưới đây.

Tóm tắt truyện cây Gạo

chuyện cây gạo Truyền Kì Mạn Lục


Câu chuyện kể về Trình Trung Ngộ là chàng thanh niên đẹp trai và giàu có đến từ miền Bắc Hà. Anh thường thuê thuyền buôn bán xuống vùng Nam Bộ. Mỗi lần ghé cảng Liễu Khê, anh thường lui tới chợ Nam Xang. Một hôm, ở khu chợ, anh phát hiện một thiếu nữ xinh đẹp tên là Nhị Khanh. Trung Ngộ xao xuyến trước vẻ đẹp của cô nhưng không biết cách tiếp cận.

Một lần khác, anh gặp lại Nhị Khanh bên cầu Liễu Khê. Cô đánh đàn tâm sự về những cảm xúc riêng tư. Trung Ngộ tiến lên giới thiệu mình là người hâm mộ cô lâu nay. Hai người bắt đầu trò chuyện thân mật, Nhị Khanh kể về hoàn cảnh gia đình. Sau đó, cô mong muốn được kết đôi cùng Trung Ngộ để cuộc đời không còn tiếc nuối. Họ đã có những khoảnh khắc hạnh phúc bên nhau và Nhị Khanh sáng tác hai bài thơ ghi lại kỷ niệm đó.

Anh ngợi khen tài năng của cô không thua Dị An ngày xưa. Cô trả lời rằng, điều quan trọng là sống theo ý mình, văn chương rồi cũng sẽ mai một theo năm tháng. Từ đó, hai người ngày càng thân mật. Một thương gia bạn Trung Ngộ đã khuyên anh cẩn trọng vì không rõ nguồn gốc gia đình của cô gái.

Vì vậy, Trung Ngộ bèn hỏi cô về gia thế. Cô nói gia đình cô không xa, nhưng có điều không muốn người ta biết. Vì tin tưởng Trung Ngộ, cô sẽ dẫn anh về thăm nhà mình. Khi đến nhà cô, Trung Ngộ mới phát hiện Nhị Khanh đã mất từ lâu. Quá hoảng sợ, anh bỏ chạy khỏi ngôi nhà. Tuy nhiên, Nhị Khanh muốn Trung Ngộ ở lại cùng cô mãi mãi. 

Tình trạng của Trung Ngộ cũng ngày càng suy sụp, anh bắt đầu mắc ảo giác và muốn đi theo cô gái ma. Cuối cùng, trong một đêm khuya, Trung Ngộ đã mất tích khỏi thuyền. Sáng hôm sau, mọi người tìm thấy xác anh cạnh ngôi mộ của cô gái. Từ đó, linh hồn của chàng và nàng thường xuyên quấy phá. Vì vậy, dân làng phá quan tài của chàng và nàng đem thả trôi sông. Sau đó, linh hồn của cả hai bám vào cây gạo cổ thụ thường xuyên phá phách. Một hôm, có một đạo sĩ đi ngang biết được sự việc. Sau đó, đạo sĩ lập đàn làm phép trừ tà 2 hồn ma. Từ đó, dân làng sống trong cảnh yên bình, đem vàng bạc cảm tạ đạo sĩ. Thế nhưng, ngài không nhận mà đi vào rừng sâu.

Kể lại nội dung chuyện cây gạo

Trình Trung Ngộ là thanh niên tuấn tú từ miền Bắc Hà, gia cảnh giàu có, thường thuê thuyền hành nghề buôn bán tại vùng phía Nam. Mỗi dịp ghé thuyền dưới gầm cầu Liễu Khê, anh thường lui tới chợ Nam Xang. Trong những chuyến đi, anh bắt gặp một thiếu nữ xinh đẹp từ Đông thôn bước ra, phía sau có một nữ tỳ đi kèm. Trái tim anh xao xuyến trước vẻ đẹp không thể rời mắt của nàng, nhưng vì ở đất khách quê người, không biết tìm hiểu thế nào, đành chôn giữ tình cảm trong lòng.

Một ngày khác, anh gặp lại nàng và muốn tìm cách tiếp xúc kín đáo, nhưng nàng đã vội vàng bước qua, chỉ kịp nói với người hầu rằng đã lâu không ghé cầu Liễu Khê, muốn đi thăm lại để giải tỏa nỗi niềm riêng tư. Người hầu đồng ý đi cùng.

Trung Ngộ nghe được và cảm thấy hạnh phúc. Đêm hôm đó, anh đứng đợi bên cầu. Trong đêm tĩnh mịch, anh thấy nàng cùng nữ tỳ, mang theo cây đàn hồ cầm, tới đầu cầu và bày tỏ nỗi niềm xao xuyến trước cảnh vật quen thuộc mà con người đã thay đổi. Nàng ngồi tựa lan can cầu, đánh vài khúc Nam cung, Thu tứ, sau đó đứng dậy bày tỏ rằng không có ai cùng cảm nhận, nên thôi sẽ về.

Trung Ngộ tiến lên chào hỏi và tự xưng là người tri âm mà nàng tìm kiếm. Nàng tỏ ra ngạc nhiên và thừa nhận chú ý anh từ lâu. Họ bắt chuyện và nàng kể về mình, tên là Nhị Khanh, cháu gái ông cụ Hối, gia đình có tiếng nhưng cảnh ngộ bất hạnh, bị chồng bỏ rơi và sống cô đơn. Nàng bày tỏ quan điểm về cuộc đời như giấc mộng và khao khát tận hưởng mỗi ngày sống.

Hai người sau đó cùng nhau xuống thuyền, nàng nói với chàng về hoàn cảnh gia đình và mong muốn được kết đôi để cuộc đời cô không còn điều gì để hối tiếc. Thế là, cả hai đã có những giây phút ân ái hạnh phúc và nàng đã viết hai bài thơ ghi lại cuộc vui này:

Bài thứ nhất
Cùng diêm cửu khốn ngọ miên trì,
Tu đối tân lang ngữ biệt ly.
Ngọc duẩn chỉnh tà châu xuyến tử,
Hương la thoát hoán tú hài nhi.
Mộng tàn bán chẩm mê hồ điệp,
Xuân tận tam canh oán tử quy.
Thử khứ vị thù đồng huyệt ước,
Hảo tương nhất tử vị tâm tri.
Dịch nghĩa:
Giấc xuân mê mệt chốn hoang liêu,
Bỗng sượng sùng thay cuộc ấp yêu.
Măng ngọc vuốt ve nghiêng xuyến trạm,
Dải là cởi tháo trút hài thêu
Mộng tân gối bướm bâng khuâng lạc,
Xuân hết cành quyên khắc khoải kêu.
Đồng huyệt chưa tròn nguyền ước ấy,
Vì nhau một thác sẵn xin liều.
Bài thứ hai
Giai kỳ nhẫn phụ thử lương tiêu
Túy bão ngân tranh bát phục khiêu...
Ngọc yến nhiệm dung trâm trụy kế,
Kim thuyền kỳ phạ thúc tiêm yêu.
Yên thư đường ngạc hồng do thấp,
Hãn thối mai trang bạch vị tiêu.
Tảo vãn kết thành loan phượng hữu,
Phong thần nguyệt tịch nhiệm chiêu yêu.
Dịch nghĩa

Đêm đẹp này đâu nỡ bỏ hoài,
Ôm tranh nhẹ bấm một đôi bài.
Đầu cài én ngọc hình nghiêng chếch,
Lưng thắt ve vàng dáng ỏe oai.
Đường lúc nở rồi hồng đượm ướt,
Mai khi rã hết trắng chưa phai.
Phượng loan sớm kết nên đôi lứa,
Gió sớm giăng khuya thỏa cợt cười.

Trình Trung Ngộ là người buôn bán, học vấn không cao, nên cô ấy đã giải thích cho chàng thật dễ hiểu. Trung Ngộ rất ngạc nhiên rồi khen ngợi:
Tài văn của em không hề thua kém Dị An ngày xưa đâu.
Nàng chỉ mỉm cười và nói:
Mọi người sinh ra trên đời này, quan trọng nhất là làm theo ý mình, còn chuyện văn chương chỉ là phù du mà thôi. Cuối cùng cũng chỉ là đất bụi. Những bậc cao nhân giỏi chữ như Ban Cơ, Sái Nữ ngày xưa giờ đâu còn gì nữa. Thà rằng hưởng thụ niềm vui trước mắt, đừng để lỡ mất cuộc đời tươi đẹp.
Khi trời sắp sáng, cô cáo từ và về nhà. Từ đó, họ thường xuyên gặp gỡ. Sau hơn một tháng, một người bạn buôn biết chuyện đã khuyên Trung Ngộ:

Anh đang ở xứ người, cần phải cẩn trọng giữ gìn, tránh xa những chuyện nghi kỵ. Không nên sa vào lưới tình, bởi người con gái kia có nguồn gốc không rõ ràng, nếu không phải là cô nương trong buồng thêu thì chắc chắn cũng là tiểu thư được cưng chiều. Nếu anh cứ tiếp tục như vậy, một ngày nào đó sự thật phơi bày, danh tiếng bị hủy hoại, không có họ hàng giúp đỡ, lúc đó anh sẽ xử lý sao? Nếu đã vướng mắc tình cảm thì nên làm rõ nguồn gốc, rồi quyết định là từ bỏ hay tiếp tục như Lý Tĩnh với Hồng Phất, đó mới là cách an toàn nhất.

Trung Ngộ cảm thấy lời khuyên có lý nên một ngày nọ anh nói với nàng:

Tôi chỉ là khách lạ, tình cờ kết duyên, nhưng lòng tôi vẫn băn khoăn không biết rõ về gia thế nhà em.

Nàng bèn đáp lời:

Nhà em không phải ở nơi xa xôi lắm đâu. Nhưng chúng ta gặp gỡ chỉ là một cuộc tình riêng, đừng để những lời dị nghị ảnh hưởng đến chúng ta. Thà là âm thầm đến và lẳng lặng đi, để anh không phải lo lắng.

Nhưng Trung Ngộ vẫn khăng khăng muốn biết. Cô gái cuối cùng cười và nói:

Vì nhà em có điều không muốn người khác biết đến, nên em muốn giấu giếm. Nhưng giờ anh đã muốn biết, em sẽ dẫn anh về nhà.

Vào canh ba đêm hôm đó, trong bóng tối, họ cùng nhau đến làng Đông. Khi đến nơi, xung quanh là hàng rào tre, giữa những bụi lau khô, có một túp lều xiêu vẹo. Cô gái chỉ vào và nói:
Đây là nhà của em, anh cứ vào ngồi chơi, em đi kiếm lửa đã.

Trình khom lưng vào ngồi bên cửa, cảm nhận được mùi hôi thối trong gió. Khi đang tự hỏi, bỗng sáng lên một ngọn đèn bên trong. Anh nhìn thấy một chiếc giường mây, trên đó có đặt áo quan và phủ một tấm lụa đỏ, cạnh đó là hình nộm một cô gái đất tay ôm đàn. Trên quan tài có ghi dòng chữ "Linh cữu của Nhị Khanh"

Trung Ngộ sợ hãi, tóc gáy dựng đứng, vội vã thoát ra khỏi ngôi nhà.

Khi chàng đang bỏ chạy, cô gái liền chặn đường và nói:

Người đã đến đây từ nơi xa xôi, không có lý do gì để quay trở lại. Còn nhớ trong bài thơ hôm qua, ta đã hứa hẹn với nhau bằng cả cái chết. Hãy đi cùng ta ngay, để chúng ta cùng nhau thực hiện lời thề ở cõi chết. Sao có thể để ta cô đơn một mình như thế này, ta quyết không cho ngươi quay về.

Nói xong, nàng tiến lại và nắm lấy góc áo của chàng. May mắn thay, chiếc áo cũ đã rách và chàng vùng vẫy thoát thân; khi về đến cầu Liễu Khê, chàng như kẻ mất hồn, không còn khả năng nói nữa.
Sáng hôm sau, có người đi đến Đông thôn tìm hiểu thì phát hiện ra rằng, có một cô gái cháu gái của ông cụ Hối, mới 20 tuổi, đã qua đời nửa năm và được chôn cất ngay ngoài đồng gần làng. Từ đó, Trung Ngộ bắt đầu ốm nặng. Nhị Khanh cũng thường xuyên lui tới, đôi khi đứng trên bờ sông gọi vang, đôi khi lại đến gần cửa sổ thì thầm. Trung Ngộ cũng thường xuyên đáp lại và muốn đứng dậy đi theo cô. Những người trên thuyền phải dùng dây trói chàng lại, chàng liền la lối:
Nơi vợ của ta ở có cung điện nguy nga, hương hoa ngào ngạt, ta phải đến đó chứ không thể mãi lưu luyến chốn trần gian này; các ngươi có quyền gì mà trói buộc ta như vậy.

Một đêm, mọi người trên thuyền đều ngủ say, đến sáng thức dậy thì phát hiện Trung Ngộ đã mất tích. Họ vội vàng đến Đông thôn tìm kiếm và thấy chàng đã chết trong quan tài. Họ buộc phải chôn cất chàng ngay tại đó. Kể từ đó, vào những đêm tối không trăng, người ta thường thấy hai bóng dáng nắm tay nhau đi dạo, lúc thì hát, lúc thì khóc. Hai hồn ma thường yêu cầu người dân lập bàn thờ cúng bái, nếu không làm theo ý họ thì sẽ gây ra tai ương. Dân làng không thể chịu đựng nỗi khổ do họ gây ra. Dân làng quyết định đào mộ, phá quan tài của chàng và hài cốt của nàng rồi vứt xuống sông để trôi đi.

Hồn ma đôi nam nữ


Bên cạnh bờ sông có một ngôi chùa, trong đó có cây gạo cổ thụ, theo truyền thuyết sống được hơn trăm năm. Linh hồn của hai người đã trú ngụ vào cây gạo đó, gây ra nhiều chuyện quái dị; bất kỳ ai cố gắng chặt cây đều bị đao gãy rìu mẻ, không thể phạt trừ nổi.

Vào năm Canh Ngọ (1330) niên hiệu Khai Hựu của nhà Trần, có một đạo nhân tình cờ nghỉ chân qua đêm tại ngôi chùa kia. Trong đêm tĩnh lặng, ánh trăng mờ, vị đạo nhân chứng kiến một đôi nam nữ trần trụi cùng nhau đùa giỡn rồi bất ngờ gõ cửa chùa. Tưởng rằng họ chỉ là cặp nam nữ không đứng đắn dưới trăng, đạo nhân coi thường hành vi đó và quyết định không mở cửa. Sáng hôm sau, sau khi kể lại sự việc với một cụ già trong thôn và bày tỏ lòng không hài lòng với phong tục tại đây, ông già giải thích:

Ngài không biết rằng họ chính là ma quỷ, đã đến trú ngụ trên cây gạo này nhiều năm. Giá có một thanh kiếm trừ tà để diệt trừ lũ quỷ này, giải thoát cho dân làng chúng tôi thì tốt biết mấy.
Đạo nhân trầm ngâm suy tư một hồi lâu rồi nói:

Ta luôn xem việc giúp đỡ mọi người là sứ mệnh. Những điều ta chứng kiến, nếu không sử dụng pháp thuật giúp đỡ thì giống như thấy người đuối nước mà không cứu.

Thế rồi, đạo sĩ bàn với dân làng, lập đàn trừ tà. Đạo sĩ viết 3 lá bùa, một lá bùa đóng vào thân cây gạo, một lá thả chìm dưới sông, lá bùa còn lại đem đốt giữa trời. Sau đó, đạo sĩ hô to:

Những kẻ quỷ quyệt, đã lộng hành ngang ngược, xin cầu  đến các vị thần linh, xóa sổ những oán hồn ô uế, hành pháp nhanh chóng, hỏa tốc phụng hành.

Ngay tức thì, trời đất biến sắc, gió nổi mạnh, người đứng cách vài bước chân cũng không thấy rõ nhau. Dưới lòng sông bất ngờ nổi sóng cuộn trào như sấm. Chẳng mấy chốc, gió tạnh mây tan, mọi người chứng kiến cảnh tượng cây gạo bị nhổ rễ, cành lá gãy tan, trụi lủi. Tiếp đến, từ không trung vọng xuống tiếng roi quật và tiếng kêu la thảm thiết. Ánh mắt mọi người dõi theo, nhìn thấy một toán sáu hay bảy trăm quân lính đầu trâu, xích xiềng dẫn đi hai người.

Dân làng hân hoan dâng lễ vật, bạc vàng để cảm tạ ân đức của đạo sĩ. Thế nhưng ngài không nhận lấy bất cứ một vật gì, bước vào núi sâu, không còn thấy đâu nữa.

Ý nghĩa

Câu chuyện trên nhắc nhở con người về sự hiện diện của linh hồn và thế giới tâm linh xung quanh chúng ta. Ngoài ra, các nghi lễ tâm linh có thể được sử dụng để giúp người sống hòa hợp cùng linh hồn người đã khuất. Đây cũng là lĩnh vực có vai trò nhất định trong đời sống xã hội ngày xưa. Truyện còn tôn vinh nhân cách cao thượng, sứ mệnh trừ ác của các tu sĩ giúp đỡ người dân giải quyết các vấn đề siêu nhiên mà họ gặp phải.

Như vậy, Họ Là Ai vừa gửi đến bạn câu chuyện ma quái chuyện cây Gạo. Hãy ủng hộ chúng tôi bằng cách theo dõi các bài viết tiếp theo.

TrendingTrang chủ