Dựa theo Sgk lịch sử địa lý lớp 9 Chân Trời Sáng Tạo, trong bài giảng này chúng ta sẽ tìm hiểu Việt Nam dưới ách thống trị của Pháp và Nhật Bản.
Tình hình Việt Nam dưới ách thống trị của Pháp
Trước Chiến tranh thế giới thứ hai, thực dân Pháp đã thực hiện chính sách "kinh tế chỉ huy", gắt gao kiểm soát hàng hoá, ấn định giá cả, tăng thuế và giảm lương.
Chính quyền thuộc địa giải tán các hội ái hữu, bắt giam những người yêu nước và hạn chế quyền lợi dân chủ và dân sinh.
Cuộc sống của nhân dân Việt Nam, bao gồm cả tầng lớp trí thức và tư sản dân tộc, đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi chính sách cai trị khắc nghiệt của thực dân Pháp.
Tình hình Việt Nam dưới ách thống trị của Nhật Bản
Vào ngày 22 tháng 9 năm 1940, Nhật Bản xâm lược Việt Nam và thực dân Pháp nhanh chóng đầu hàng. Điều này đẩy nhân dân Việt Nam vào tình cảnh "một cổ hai tròng".
Nhật Bản đã áp đặt chính sách khắc nghiệt đối với Việt Nam nhằm đảm bảo nguồn lương thực cho nhu cầu chiến tranh của mình. Họ tăng cường việc cưỡng bức người dân Việt Nam nhổ lúa và trồng cây công nghiệp để đáp ứng nhu cầu chiến tranh. Điều này dẫn đến sự suy giảm nghiêm trọng về nguồn lương thực và nạn đói lan rộng khắp nơi.
Dựa vào các tư liệu 8.2, 8.3, 8.4 và thông tin trong bài, hãy nêu những nét chính của tình hình Việt Nam dưới ách thống trị của Pháp và Nhật Bản
Dựa vào các tư liệu 8.2, 8.3 và 8.4, cùng với thông tin đã được trình bày trong bài giảng, dưới đây là những nét chính của tình hình Việt Nam trong thời kỳ này:
Chính sách kinh tế:
- Thực dân Pháp thực hiện chính sách "kinh tế chỉ huy" gắt gao, kiểm soát hàng hoá, ấn định giá cả, tăng thuế và giảm lương. Điều này đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống của nhân dân Việt Nam.
- Nhật Bản, sau khi xâm lược Việt Nam, đã tăng cường việc cưỡng bức người dân Việt Nam nhổ lúa và trồng cây công nghiệp để đáp ứng nhu cầu chiến tranh của mình. Điều này đã dẫn đến sự suy giảm nghiêm trọng về nguồn lương thực và nạn đói lan rộng khắp nơi.
Hạn chế quyền dân chủ và dân sinh:
- Chính quyền thuộc địa giải tán các hội ái hữu, bắt giam những người yêu nước và hạn chế quyền lợi dân chủ và dân sinh.
- Nhật Bản áp đặt chế độ khắc nghiệt đẩy người dân Việt Nam vào tình cảnh "một cổ hai tròng", phải đối mặt với sự áp bức từ cả Pháp và Nhật Bản.
Tàn phá và khốn khổ:
- Cuộc sống của nhân dân Việt Nam, bao gồm cả tầng lớp trí thức và tư sản dân tộc, đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi chính sách khắc nghiệt của thực dân Pháp.
- Vì chính sách nhổ lúa trồng cây công nghiệp của Nhật Bản, nạn đói đã lan tràn dữ dội, với số người đói lên đến hàng chục vạn người. Nhân dân phải đối mặt với sự khốn khổ và tàn phá, phải ăn củ chuối, vỏ cây, khô dầu và thậm chí phải ăn thịt người để tồn tại
Quan sát tư liệu 8.1, hãy giải thích thế nào là tình cảnh “một cổ hai tròng" mà nhân dân ta phải chịu đựng
Theo tư liệu 8.1, thuật ngữ này ám chỉ việc dân tộc Việt Nam bị đè nén từ cả hai phía, tức là cả Pháp và Nhật Bản. Nhân dân Việt Nam phải đối mặt với sự áp bức, bành trướng và cưỡng bức từ cả hai thực thể này.
Từ phía Pháp, nhân dân Việt Nam đã phải chịu chính sách áp bức và kiểm soát chặt chẽ. Chính quyền thuộc địa giải tán các hội ái hữu, hạn chế quyền dân chủ và dân sinh, áp đặt các biện pháp kiểm soát hàng hoá, giá cả, thuế và lương.
Từ phía Nhật Bản, sau khi xâm lược Việt Nam, họ cưỡng bức nhân dân nhổ lúa để trồng cây công nghiệp, gây ra sự suy giảm nghiêm trọng về nguồn lương thực và nạn đói lan rộng khắp nơi.
>> Xem bài học tiếp theo chuẩn bị tiến tới khởi nghĩa giành chính quyền.
Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về bài học Việt Nam dưới ách thống trị của Pháp - Nhật Bản. Mong rằng các em đã hiểu bài và hẹn gặp lại trong những bài học tiếp theo.
Tài liệu tham khảo:
- Sách giáo khoa Lịch sử Địa Lý lớp 9 Chân Trời Sáng Tạo.
